3 Kıta, 7 İklim (7 Deniz)

Paylaşın:

Osmanlının gücünün ulaştığı yerleri anlatmak için kullanılan kalıplaşmış bir cümle vardır; 3 kıta 7 iklim diye… 3 kıta denildiğinde Asya, Avrupa ve Afrika anlaşılmaktadır. Peki 7 iklimle ne anlatılmak istenmiştir?..

Müslüman coğrafyacılar 600’lü yıllardan itibaren İslamiyetin yayıldığı bölgeleri eski Yunan coğrafyacılarının tariflerinden faydalanarak 7 bölgeye ayırmışlardır.

Ünlü coğrafyacı ve gezgin Mes’ûdî, Mürûcü’z Zeheb (Altın Bozkırlar) isimli kitabında bu tasnifi şöyle tarif etmiştir.

Osmanlı sınırlarını ve cihan hakimiyetini anlatırken kullanılan yedi iklim ve yedi denizin konumları

BİRİNCİ İKLİM: Horasan, Fâris, Ahvaz, Musul, Cibal’den ibaret olan Babil yurdudur. Burcu, yay ve koçtur. Yıldızı Müşteri (Jüpiter)’dir.
İKİNCİ İKLİM: Sind, Hint ve Sudan’dır. Burcu oğlak, yıldızı Zuhal (Satürn)’dir.
ÜÇÜNCÜ İKLİM: Mekke, Medine, Yemen, Taif, Hicaz ve bunların arasında kalan bölgedir. Burcu akreb, yıldızı Zöhre (Venüs)’dir. Mutlu bölgedir.
DÖRDÜNCÜ İKLİM: İfrikıye, Berber, Endülüs ve bunlar arasında kalan bölgedir. Burcu ikizler, yıldızı Merkür’dür.
BEŞİNCİ İKLİM: Şam, Rum ve el Cezire’dir. Burcu kova, yıldızı Kamer’dir.
ALTINCI İKLİM: Türkistan, Hazar, Deylem ve Sakalibe ve bunların oturdukları yerlerdir. Burcu yengeç, yıldızı Merih’dir.
YEDİNCİ İKLİM: Deybel (Delhi) ve Çin’dir. Burcu terazi, yıldızı Güneş’tir.”

Devlet-i Aliyye-i Osmaniye’nin cihan hakimiyetini anlatırken bazen “Yedi Deniz” ifadesi de kullanılır. Osmanlı donanmasının ulaştığı ve üsler kurduğu denizleri ifade eder. Bu denizler doğudan batıya şöyle sıralanır.

1-ÇİN DENİZİ: En doğuda Açe (Endonezya), 2-HİND DENİZİ: En güneyde Madagaskar, 3-BASRA DENİZİ, 4-KIZIL DENİZ, 5-AKDENİZ, 6-KARADENİZ, 7-BAHR-İ MUHİT-İ GARBİ (Atlas Okyanusu): Karayipler, İzlanda, Kanarya adaları

KAYNAKLAR
Mürûcü’z Zeheb,
Ali b. Hüseyin Mes’ûdî, I/197-199, London-1841

Paylaşın:

Sevebilirsin...