Uykusuzluk çekenlere 150 yıllık tavsiyeler

Paylaşın:

Hemen her gazetede sağlıkla ilgili bir şeyler yayınlanır. Bazen gerçek uzmanların, bazen de meşhur olmak isteyenlerin tavsiye ve görüşlerine yer verilir. Gerçi medya için olayın bilimselliği değil cazibesi önemlidir. Editörler bunu yeterli bulmazlarsa söylenenleri magazinleştirirler. Araya çok sayıda lüzumsuz bilgi karışır. Yazılardaki eğriyi doğruyu ayırt etmek biraz da okuyucunun ferasetine kalmıştır.

Çok eskiden uykusuzluk için doktorlar bazı tavsiyelerde bulunurlarmış. Mesela çiğ soğan yemek, ata binmek ve ayaklarınızı sıcak suda bekletmek uykusuzluk tedavisi olarak kabul edilirmiş. Bunları efsane sanmayın. Gıda ve tedavi konusunda, kimyasal saldırıların olmadığı zamanlarda çok işe yararlarmış. Mesela, yolculuk yapanlara hava değişiminin zararlarından korunmak için çiğ soğan yedirirlermiş. Soğan, doğal antibiyotik olduğundan vücud direncini artırır ve rahatlama sağlarmış. Ata binmenin insanı ruhen rahatlattığı bilinmektedir. Psikolojisi düzgün bir insanın elbette uykusu da düzenli olacaktır. Ayakları sıcak suda bekletmek vücudu gevşeteceğinden insan kolayca uykuya varabilir.

Uyumakta güçlük çekiyorsanız, The Saturday Evening Post‘un 150 yıl önce uykusuzluk çekenlere sunduğu bazı tavsiyelere kulak verebilirsiniz. Ancak bizim tavsiyemiz, tebabeti gazete ve televizyonlardan değil doktorunuzdan öğrenin.

Uykusuzluk terimi medyanın diline 1600 yılında dolanmıştı. Uzunca bir süre sadece tavuk suyuna çorba tarzı bilgi ve haberlerle meşgul oldular. Ancak, 3 Temmuz 1875 yılından itibaren doktorlara bağımsız köşeler vererek, uykusuzluğun “kronik uykusuzluğun teknik adı” olduğunu söylemenin gerekli olduğunu hissettiler. Doktorlar eskilerin tavsiyelerine bağlı kalarak koyun saymayı önermekle işe başladılar, düzenli çalışma saatleri tutmaktan uykudan hemen önce yemek yemeye kadar türlü tavsiyelerde bulundular.

YEMEK YİYİN

“Yatmadan önce şunları yiyebilirsiniz:
-İki veya üç çiğ soğan (çiğ yiyemeyen haşlayabilir)
-Bol ekmek ve peynir ile haşlanmış yumurta
-Marul”

Doğa bilimci Frank By Auckland bu tavsiyede bulunuyorsa da gelen uykunun hafakanlı olup olmayacağını garanti edemiyor.
(The Saturday Evening Post, 3 July 1875)

SAYI SAYIN

1889 tarihli bir makalede yazar eski koyun sayma uygulamasını şöyle geliştirir. “25 kadar şu şekilde sayın: “1,” “1,2”, “1, 2, 3,” “1, 2, 3, 4” vd. Her nefes, dakikada 12 ila 16 sayım anlamına gelir.

Eğer hata yaparsanız baştan başlayın. Zihni o gün veya geçmişte yaşananlardan uzak tutacağı için kolayca uykuya varılabilir.”
(The Saturday Evening Post 16 November 1889)

SICAK SU

1894 yılında uykusuzluk çekenlere sıcak üç bardak su içmeleri ve uyumadan önce ayaklarını sıcak suya batırmaları tavsiye edildi. Aynı yıl yayınlanan bir başka makale de yatmadan önce sıcak banyo yapmayı “yazın sıcak gecelerinde bile” tavsiye edildi.

TEBDİL-İ MEKANDA (Mekan değişikliği) FERAHLIK VARDIR

1894 tarihli bir İngiliz tıp dergisi, “uykusuzluk çekenlerin deniz kıyılarından veya dağlardan uzak durmasını, deniz seviyesinden birkaç metre yükseklikte, iç kesimlerde yer alan sessiz bir köyde bir süre yaşamasını” tavsiye etti.

KULAKLARI TIKAYIN

“Bir Yale profesörü olan Scripture, yatmadan önce kulaklarını yumuşatılmış balmumu ile kapatanların uykusuzluk derdinden kurtulacaklarını iddia etti. Profesör, dört yıldan beridir bunu bizzat denediğini ve sağlıklı bir uyku elde ettiğini ilave etmiştir.”
(The Saturday Evening Post, 30 June 1894)

GÖZLERİ KAPAYIN

“İnzivaya çekilmeden önce gözleri bir mendille sıkıca sarın. Sıkıştırma, kanı gözlerden uzaklaştıracağı için uykusuzluktan muzdarip kişilerin karanlıkta görmeye çalıştıkları duyguyu iyileştirir. En azından geçici olarak rahatlatır.”
(The Saturday, Evening Post, 21 July 1894)

KOKLAYIN

Dr. John Shoemaker, “How to Get to Sleep” başlıklı yazısında “modern” yaşamın hızının, sinirlerde gerginlik, kronik endişe ve uykusuzluğa yol açabileceğini söyler. Bunun uyuşturucu veya alkolle tedavi edilemeyeceğini de ilave eder. Bunun yerine Lakewood, New Jersey gibi yerleri ziyaret etmeyi tavsiye eder. O dönemde dinlendirici atmosferi ile tanınan kasaba, çam ormanları ile çevriliydi. Havasının, uykuyu teşvik eden çam iğnelerinden fışkıran “uçucu yağlar ve eterler” içerdiğini yazdı. Çam iğneleriyle doldurulmuş yastıklar işe yarayabilir, diye önerdi. Alternatif olarak, bir yastığı şerbetçiotu ile doldurmayı tavsiye etti. Bitkilerden sızan “alkaloit” insanı sakinleştirecektir.

EGZERSİZ YAPIN

Dr. Shoemaker’in bir başka tavsiyesi de bol bol egzersiz yapmaktır. “Sırtın hafifçe ovulması, iyi havalandırılmış odalarda yaşamak, akşam yemeğinden sonra zihinsel çalışma, son olarak özellikle çocuklar ve ‘zayıf’ kadınların günde iki veya üç saat ata binmesi uykusuzluğa iyi gelir. Özellikle ata binmek vücudun tüm işlevlerini destekler ve sinirleri yatıştırır. Uykusuzluk için daha iyi bir çare yoktur. Bütün bunlar oksijeni emer, kan dolaşımını uyarır ve yorgunluğu denetler.”
(The Saturday Evening Post, 24 March 1906)

OZON TEDAVİSİ

Dr. Shoemaker’dan aldığımız son tavsiye deniz yolculuğudur. Okyanus havası, o yıllarda oldukça sağlıklı kabul edilen ultraviyole ışığın oluşturduğu bir oksijen türü olan ozon bakımından zengindir. (Dikkat!.. Günümüzde ozonun solunum sistemi üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir.)

TESELLİ İLAÇLARI

Raymond Goldman, herhangi bir hap veya egzersizin, sakinleştirici etkisi kanıtlanmasa bile, gerçekten işe yaradığına inanıyorsa, bir kişinin uyumasına yardımcı olacağını belirtti. (Bu tür ilaçlara Plasebo deniyor. Yani herhangi bir fizyolojik etkiden çok hastaya psikolojik yararı için reçete edilen zararsız ilaçlar veya egzersizlerdir.)

YATIŞ TARZI

Goldman’ın bir başka tavsiyesi, yatakta alınacak pozisyonla ilgili… Sağ tarafa yatmak kalbe daha az baskı yapacağından daha sağlıklıdır. Ancak işe yararsa sol tarafa da yatılabilir.
(The Saturday Evening Post, 19 April 1924)

YATAK ODASINI ELDEN GEÇİRİN

Uykuyu rahatsız eden şeyleri gösteren resim. Soldan: Korna sesi çıkaran bir araba, bir apartman dairesinin radyatör gürültüsü, bir saat kulesindeki çanlar, bir kurmalı saat, horoz sesi ve sabah güneşi.
(The Saturday Evening Post, 15 February 1936)

J.C. Furnas, “Sandmania” adlı köşesinde iyi bir uykunun çekileceği ideal yatak odasını kabir ile fotoğrafçının karanlık odasının birleşimine benzeterek şöyle tarif eder: “Tüm ışığı kapatın, kalın ve gürültüyü emen perdeler kullanın. Duvarlarınız ses geçirmez olsun. Yalnızca gürültüsüz ısıtma kullanın… (O yıllarda radyatörler sık sık çarpma sesi çıkarıyordu)

KİTAP OKUYUN

Furnas’ın bir başka tavsiyesi de şöyledir: “basit dedektif hikayeleri, sıkıcı tarihleri, Viktorya dönemi yazarı Anthony Trollope’un romanları, Meclis tutanakları veya herhangi bir hükümet raporunu okumak uykusuzluğa iyi gelecektir.”
(The Saturday Evening Post, 15 February 1936)

HORLAMAYI ENGELLEYİN

Beatrice Schapper “Nasıl İyi Bir Gece Uykusu Çekilir” sorusunu şöyle cevaplıyor: “Satın alabileceğiniz en iyi yatağı satın alın ve bir uyku maskesi takın… Ayrıca iki kürek kemiği arasına tutturulmuş tenis topu büyüklüğünde bir nesne sırtüstü yatmayı önlediği için horlamayı keser.
(The Saturday Evening Post, 24 October 1942)

HİÇBİRİ İŞE YARAMAZSA

Ralph Knight “Uykusuzluk Nasıl Yenilir” kitabında anlattığına göre bunların hepsini denediğini ama işe yaramadığını iddia ederek ılık süt içilmesini tavsiye eder.
(The Saturday Evening Post, 30 April 1955)

Paylaşın:

Sevebilirsin...