Osmanlı Toplumunda Bayramlar
Devlet-i aliye içinde onlarca millet ve bir o kadar da inanç vardı. Sistem, Bizanstaki gibi asimile etmeye yönelik olmadığı için topluluklar kandi aralarında, inançlarını rahatça uygulayarak yaşıyorlardı. Hatta kendi aralarında kendi hukuklarını uygulamak Osmanlı adaleti için bir sorun teşkil etmiyordu.
Devlet savaşa girdiğinde, devletle aynı inancı paylaşmayanlar askerlikten muaftı. Bunun en son örneği Çanakkale Savaşı idi. Ülkenin her tarafından asker çekilirken Dersimlilerden asker alınmamıştı. Çünkü onlar inançları gereği mevcut halifeyi tanımıyorlardı.
İnanç sahiplerinin bu imkanlara sahip olabilmesi için bir tek şart vardı, isyan edip halkı kırdırmamak. Bu, devletin kırmızı çizgisiydi. Halkı kıranlar, hatta kırma ihtimali olanlar bile padişah çocuğu da olsa ortadan kaldırılırdı.
Böyle bir atmosferde yaşayan inanç gruplarının belli başlı dini bayram ve şenliklerini sunuyoruz.
|
OSMANLI TOPLUMUNDA DİNİ GÜNLER ve BAYRAMLAR
|
|||
|
ETKİNLİK
|
TAKVİM
|
TOPLULUK
|
AÇIKLAMA
|
|
APOKEFALİSTU İOANNU
|
29 Ağustos
|
Rum
|
Vaftizci Yahya’nın başının kesildiği gün. Rengi kırmızı olan hiç bir şey kesilmez ve yenmez.
|
|
APOKRİES
|
Şubat ayı
|
Rum
|
Paskalya Yortusu’ndan 40 gün önce yapılan şenliktir. 3 hafta sürer. Hayvansal ürünler yenmez. XX. Yüzyilda fesstivale dönüşmüştür.
|
|
AŞURE GÜNÜ
|
10 Muharrem (Hicri)
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
Kerbela’da şehit olanlar için aşure pişirilir. Hazret-i Hüseyin’in Kerbela’da şehid edilmesine özgü bir gün kabul edilir.
|
|
AŞURE GÜNÜ
|
10 Muharrem (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Hicri takvimin ilk ayı olan Muharrem’in 10. günüdür. Sünniler Hazret-i Adem’den beridir değer verilen bir gün olarak bilirler. Bugünü oruçlu geçirmek çok sevaptır. İsteyenler Hazret-i Nuh’un, gemide kalan son erzakla pişirdiğine inanılan aşureyi ikram ederler.
|
|
AVAK ŞAPAT (Büyük Hafta)
|
Nisan ayı
|
Ermeni
|
Bir hafta sürecek şekilde çarmıha giden süreç anılır.
|
|
AYİA EFİMİYA (Euphemia)
|
11 Temmuz
|
Rum
|
16 Eylül 303 yılında Kadıköy’de öldürülen genç bir hıristiyan kızın yortusudur. Mumyası Fener Patrikhanesindedir. Her yıl 11 Temmuz’da törenle tabut açılır. Katılanlara iğne dağıtılır.
|
|
AYİA THEKLA
|
24 Eylül
|
Rum
|
Mezarı Güney Kıbrıs’ta olan ve Pavlus’un öğrencilerinden kabul edilen Ayia Thekla adlı kadının yortusu. Büyükadada’daki manastır ziyaret edilir ve adak adanır.
|
|
AYİOS STEFANOS
|
27 Aralık
|
Rum
|
Hıristiyanlık uğruna Kudüs’den kovulup, taşlanarak öldürülen Stefanos’u anma günü
|
|
BERAT KANDİLİ
|
14 Şaban (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Hicri 14 Şaban gününü 15 Şaban’a bağlayan gece ibadet edilir. Bu gece bir sene içerisinde yaşanılacak olaylar dünya göğüne indirilir.
|
|
BOUTHO DNINVE
|
Şubat ayı
|
Süryani-Kıpti
|
Ninova Halkı’nın MÖ. 862 yılındaki büyük tövbesini örnek alarak 6 gün tutulan oruç.
|
|
CEJNA HAWİNİ (Yaz Bayramı)
|
18-21 Temmuz
|
Yezidi
|
Laliş bölgesinde kutlanır. Şeyh Adiy veya kırk gün bayramı da denir.
|
|
CEJNA MİHRİCANE
|
Sonbahar başı
|
Yezidi
|
Ateşe tapanlardan gelmektedir. Newroz’dan sonraki önemli bayramdır.
|
|
CEJNA JEMAİYA
|
23 Eylül – 1 Ekim
|
Yezidi
|
Laliş’te Şeyh Adiy’nin mezarının ziyaret edilmesidir. Bir nevi hac farizası sayılır ve her Yezidi için bir borçtur.
|
|
CEJNA TEWALLUD
|
1 Aralık
|
Yezidi
|
Üç gün oruç tutarak karşılanan 1 Aralık günü, Halife Yezid’in doğum günü olarak kutlanır.
|
|
DENHO
|
6 Ocak
|
Süryani
|
Hazret-i İsa’nın vaftizinin kutlandığı gündür. İçine haç batırılan su, törene katılanlara evlerine götürmeleri için dağıtılır.
|
|
DİYARNINTARAÇ
|
14 Şubat
|
Ermeni
|
Hazret-i İsa’nın doğumunun 40. gününde tapınağa götürülüşü kutlanır. “Ateş Gecesi” de denilir. Kilisede bulunan mumla kendi mumlarını yakan cemaat, mumu söndürmeden evine götürerek orada hazırlanmış olan mumları yakar.
|
|
DZAĞGAZART
|
Mart veya Nisan
|
Ermeni
|
İsa Kudüs’e girerken halk, yollara çiçekli dallar ve zeytin dalları sererek karşıladığı için kiliseler süslenir.
|
|
DZUMUNT
|
6 Ocak
|
Ermeni
|
Noel’i, İsa’nın Vaftiz’ i ile birlikte kutlayan Ermeniler, bu tarihte evleri ziyaret eden çocuklara hediyeler verirler. Ailecek yenilen akşam yemeğinde ana yemek mutlaka balık olur.
|
|
EİD AL ADHA
|
10-13 Zilhicce (Hicri)
|
Dürzi
|
Kurban bayramıdır. Sünni müslümanlarla aynı günlerde icra edilse de uygulamaları farklıdır.
|
|
EPİFANİ
|
6 Ocak
|
Nasturi-Kıpti
|
Hazret-i İsa’nın Üç Müneccim tarafından ziyareti kutlanır.
|
|
EPİFANİ
|
6 Ocak
|
Rum
|
Ortodoks kilisesinde İsa’nın vaftizine remiz olarak haçın suya atılma yortusu
|
|
FERAŞ BAYRAMI
|
29 Zilhicce (Hicri)
|
Nusayri
|
Medine’ye Hicret sırasında Hazret-i Ali’nin girdiği riskin yadedildiği Yatak (Firaş) Bayramı
|
|
GADİR BAYRAMI
|
18 Zilhicce (Hicri)
|
Nusayri
|
En kutsal gündür. İnanışlarına göre Hazret-i Peygamber, Veda Haccı’ndan dönerken Gadir Hum’da kendisinden sonra halifeliği Hazret-i Ali’ye vasiyet etmiştir. Bu günde işi bırakıp bütün günlerini ibadet, dua ve bayramlaşmayla geçirirler. Esnaf dükkânlarını kapatır. Hayvanlar kurban edilir.
|
|
GAĞANT
|
Aralık ayı son haftası
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
Dersimliler yeni yılın girmesini kutlarlar.
|
|
GAĞANT (Gaxend)
|
1 Ocak
|
Ermeni
|
Noel kutlamalarının yapıldığı tarihtir. Yılbaşı sofrasında ana yemek hindidir. Ertesi günü dükkanlar açılır ve bereket getirmesi içine nar tanecikleri serpilir.
|
|
GENA
|
7 Ocak
|
Habeş (Etiopya)
|
Habeş hıristiyanlarının yılbaşısı
|
|
HAMPARTSUM
|
Mayıs ayı
|
Ermeni
|
Surp Zadik’in 40 gününde Hazret-i İsa’nın göğe yükseliş’i kutlanır. Sofralarda mutlaka marul bulundurulur.
|
|
HAMSİN YORTUSU
|
Mayıs-Haziran
|
Nasturi
|
Paskalya’dan yedi hafta sonra, 50. günde kutlanır.
|
|
HAMŞO DROZE
|
Nisan ayı
|
Süryani
|
Hazret-i İsa’nın “Son Akşam Yemeği” anısına kutlanan gündür. Papazlar cemaatten seçilen kişilerin ayaklarını yıkarlar.
|
|
HAMURSUZ
|
15 Nisan (İbrani)
|
Yahudi
|
Pesah ta denir. Yahudilerin Mısır’daki esaretten kurtulmaları anısına kutlanır. Tanrı, İbraniler’e eziyet eden Mısır halkını cezalandırmak için her ailenin ilk çocuğununa felâket yağdırdığında, Museviler’in evlerini es geçmişti. Bu yüzden Musevi ailelerin ilk erkek evlâdı Pesah (atlama) arefesinde oruç tutar. Diğerleri hamursuz (matsa) yemez. Çünkü Mısır’ı terkederken yolda mayasız ekmek yemek zorunda kalmışlardı.
|
|
HANUKA (Işık Bayramı)
|
25 Kislev (İbrani)
|
Yahudi
|
8 gün sürer. Eski Yunanlılar tarafından kapatılan mabedin yeniden açılması adına Dokuz kollu şamdanı yakarak kutlarlar.
|
|
HASAT BAYRAMI
|
6 Sivan (İbrani)
|
Yahudi
|
Şavuot ta denir. İlk Turfandalar Bayramı. İlk tahılın toplanmasıyla başlayan 7 hafta sonra buğday hasadıyla sona eren 50 günlük dönemin sonunda kutlar. Hazret-i Musa’ya 10 Emir bu gün verilmiştir.
|
|
HAWTAMAL (Heftemal)
|
Mart ayı
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
Dersimlilerin bir etkinliğidir. Bahar canlılığının habercisi ve Nevruzdan önceki kutlamasıdır. Ateşin yandığı bacaların etrafına evin her bireyi için bir taş dizilir. Bir hafta içerisinde o taşlardan hangisinin altında canlı bir böcek veya kurtçuk çıkarsa onun o yıl şanslı olacağına dair yorumlar yapılır. Prof. Dr. İrene Melikof, Ermenilerdeki Aziz Harambopulos (Pavlus) yortusunun aynısı olduğunu söyler.
|
|
HIZIR ORUCU
|
Şubat ayı
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
Hazret-i Hızır’ın anısına tutulur, 3 gün sürer.
|
|
HİCRİ YILBAŞI
|
1 Muharrem (Hicri)
|
Sünni müslüman
|
Hicrî Takvim’e göre Muharrem ayının birinci günüdür. Muhammed aleyhisselamın Mekke’den Medine’ye hicretini temel alır.
|
|
HRİSTUGENNA
|
25 Aralık
|
Rum
|
Noel kutlaması. Bir akşam öncesi çocuklar ev ev dolaşırlar. Sabah erken kiliseye gidilir, öğlen yakın akrabalarla yemek yenir. Çam ağaçları süslenir ve altlarına hediyeler bırakılır.
|
|
IDO DAKYOMTO
|
Nisan ayı
|
Süryani
|
Hazret-i İsa’nın Diriliş Bayramıdır. Büyük kıyam veya Paskalya adıyla anılır. Birbirlerine yumurta ve yumurta şeklinde hediyeler verirler.
|
|
IDO DMAVLODO
|
25 Aralık
|
Süryani
|
25 Aralık Noel kutlaması. Kilise’de çerağlar ile, doğum sırasında çobanların yaktığı ateşi simgeleyen bir ateş yakılır ve etrafında şarkılar söylenir.
|
|
KADİR GECESİ
|
27 Ramazan (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Ramazan Ayı’nın 27. gecesidir. Kur’an-ı Kerim Muhammed aleyhisselama bu gece inmeye başlamıştır. Bin aydan daha hayırlı bir gecedir. Bu gecede, tövbe ve kulluk için ibadet yapılır.
|
|
KHACVERAST
|
Eylül ayı
|
Ermeni
|
14 Eylül’e en yakın Pazar günü Haç yortusudur. Kilisede öğleden sonra yapılan törende haç, fesleğen çiçekleri ile süslenir ve dualar edilir. Kökeninin 7. yüzyıla dayandığı söylenir.
|
|
KURBAN BAYRAMI
|
10-13 Zilhicce (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
4 gün sürer. Kurban kesilir, ihtiyaç sahipleri gözetilir, akraba ziyaretleri yapilir, mezarlıklar ziyaret edilir.
|
|
LAG B’ OMER
|
18 Iyar (İbrani)
|
Yahudi
|
Geçmişte 32 gün süren bir salgının bir anda sona ermesi üzerine yapılan kutlama. 32 gün boyunca hiç kimse neşelenmez ve evlenmez.
|
|
MAELTO
|
2 Şubat
|
Süryani
|
2 Şubat Yaşlı Mar Şemun Bayramıdır. Hazret-i İsa’nın mabede sunuluşu anısına kutlanır. Kilise de mumlar yakılır.
|
|
METAMORFOSES
|
6 Ağustos
|
Rum
|
6 Ağustos Paskalya’dan 40 gün sonra, Hazret-i İsa’nın göğe alınışı kutlanır.
|
|
MEVLİD KANDİLİ
|
12 Rebiul evvel (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Rebiul Evvel ayının 12. gecesi Muhammed aleyhisselamın doğumu kutlanır.
|
|
MİHRİCAN (Miregan)
|
Sonbahar başı
|
Kızılbaş-Tahtacı
|
Nevruz’dan sonra kıymet verilen en büyük gündür. Aslen ateşe tapanlarca kutlanılan dini bir bayramdır.
|
|
MİRAC KANDİLİ
|
27 Recep (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Muhammed aleyhisselam bu günde Hazret-i Cebrail tarafından önce Kudüs’e, sonra göklere yükseltilmiştir. Zaman ve mekan sınırlarının dışına çıkarılmış, cennet ve cehennem, geçmiş ve gelecek gösterilmiştir. Beş vakit namaz kılınması bu gece farz kılınmıştır.
|
|
MUHARREM ORUCU
|
1-12 Muharrem (Hicri)
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
Hazret-i Hüseyin’in Kerbela’da şehit edilmesi dolayısıyla 1-12 Muharrem arasında oruç tutarlar. Aşure Günü 10 Muharrem’dir. Bu tarih aynı zamanda Hazret-i Hüseyin’in Kerbela’da şehit edildiği gündür. Matem, Hazret-i Hüseyin 12 Muharrem’de defnediliği için 2 gün daha sürer.
|
|
MUHARREM ORUCU
|
1 Muharrem (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Kur’an-ı Kerim’de kıymet verilen dört aydan biri olan Muharrem’in birinci günü oruç tutmak, o senenin tamamını oruçlu geçirmek gibi faziletlidir.
|
|
MÜBAHALE BAYRAMI
|
21 Zilhicce (Hicri)
|
Nusayri
|
Necran Hıristiyanlarının Medine’ye geldiklerinde yaşanan mübahale olayında karşılarına ehli beytin çıkarılmasını yadetmek için kutlanır.
|
|
NENAWE
|
29-30 Tobi-1 Meşir (Koptik)
|
Habeş (Etiopya)
|
Yunus orucu da denir. 3 gün tutulur.
|
|
NEWROZ
|
21 Mart
|
Alevi-Kızılbaş-Tahtacı
|
21 Mart’ta kutlanır. Aslen ateşperest bayramıdır.
|
|
NEYROUZ
|
1 Thout (Koptik)
|
Kıpti
|
Mısır Kıpti takviminin ilk günü (11 Eylül)
|
|
NOEL
|
25 Aralık
|
Süryani-Rum-Katolik
|
Noel Baba olarak bilinen ermiş Nikola’yı anma günü, Ermenilerce 6 Ocak
|
|
PANTİKUSTİ BAYRAMI
|
Haziran ayı
|
Süryani
|
İsa Mesih’in öğrencilerine Kutsal Ruh’u verdiği gündür. Paskalya’dan 50 gün sonra kutlanır. Rışes te denir. Kilisedeki kutsanmış suya ceviz yaprakları batırılır.
|
|
PASKALYA
|
27 Mart
|
Rum
|
Çarmıha geriliş haftasına verilen isim. Cuma günü perhiz yapılır ve hayvansal besinler alınmaz. Cumartesi gecesi tam geceyarısı kiliselerde mumlar yakılır ve diriliş kutlanır. Aynı gece paskalya yumurtaları, ertesi Pazar günü de paskalya çörekleri yenir.
|
|
PROTOHRONİA
|
1 Ocak
|
Rum
|
Hazret-i İsa’nın sünneti kutlanır. Bir aksam önce çocuklar şarkılar söyleyerek komşuları ziyaret eder ve hediye toplarlar. Akşam yemeğinde hindi yenir. Evde ve iş yerinde bereket getirmesi için nar kırılır, sakızlı yılbaşı pidesi pişirilir.
|
|
PUN PAREGENTAN
|
Şubat ayı
|
Ermeni
|
Büyük Oruç’un arefesinde kutlanır. Günbatımıyla birlikte Medz Balık’a, yani Büyük Oruç’a girilir. 7 hafta (50 gün) sürer. İçinde hayvansal gıdalar bulunmayan tek bir öğün yemek yenilir.
|
|
PURİM
|
14 Adar (İbrani)
|
Yahudi
|
Adar ayının 14. gününde Babil’de Yahudileri kıyımdan kurtaran Ester anısına 2 gün süreyle kutlanır. Bir gün öcesinden başlanarak 3 gün oruç tutulur.
|
|
RAMAZAN AYI
|
1-30 Ramazan (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
İmsak vaktinden iftara kadar oruç tutulur. Bu oruç islamın 5 temel emrindendir. Akşamları Teravih namazı kılınır.
|
|
RAMAZAN BAYRAMI
|
1-3 Şevval (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Ramazan ayının bitiminde, Hicri 1 Şevval’de başlar 3 gün boyunca kutlanır. İhtiyaç sahipleri gözetilir, akraba ziyaretleri yapilir, mezarlıklar ziyaret edilir. Bu ayda ihtiyaç sahiplerine fıtra verildiği için fıtr bayramıdır. Halk arasında Şeker Bayrami olarak da bilinir.
|
|
REGAİB KANDİLİ
|
Recep (Hicri)
|
Sünni Müslüman
|
Hicri Receb ayının ilk Cuma gecesi idrak edilir. “Allah’ın rahmetinin, lütuf ve inayetinin bol bol verildiğine” inanılan bu gecede müslümanlar dua okurlar, namaz kılarlar.
|
|
ROŞ AŞANA
|
1 Tişri (İbrani)
|
Yahudi
|
Yeni yıl başlangıcıdır. Aile fertleri bir araya gelir. Aile reisinin söylediği “Kiduş” ile yeni yıla girerler.
|
|
SAR-İ SAL (Yeni yıl)
|
Nisan ayı
|
Yezidi
|
Sarsali, Sarsaliya da denir. Nisan ayının ilk Çarşamba günü başlayan ve 13 gün süren kutlamalar yapılır. Ön hazırlığı olarak aile mezarları ziyaret edilerek mezar taslarının üzerine yolu oradan geçenlerin yemesi için, içinde kuru üzüm, yumurta, kuru incir ve çeşitli çöreklerin bulunduğu tepsiler konur.
|
|
SÜBORO
|
25 Mart
|
Süryani
|
Hazret-i İsa’nın doğumunun annesi Meryem’e müjdelenmesi kutlanır. Kilisede dağıtılan ve 3 tanrıyı sembolize eden 3 renkli ip, Paskalya Bayramı’na kadar bilekte taşınır.
|
|
SUKOT
|
15 Tişri (İbrani)
|
Yahudi
|
İsrailoğullarının çölü geçerken “suka” larda (Çardak) yatıp kalkmaları anısına kutlanır. Eylül-ekim sonları, 7 gün süreyle Mısır’dan çıkışta çölde geçirdikleri zamanı anarlar. Sabah duasına katılanlar ellerinde “Lulav” adı verilen çiçek demeti tutarlar.
|
|
SULOKO
|
Mayıs ayı
|
Süryani
|
Hazret-i İsa’nın Göğe Yükseliş’i kutlanır. Bu bayramda yaylalara çıkıp salıncak kurarlardı.
|
|
SURP ASDVADZADZİN
|
Ağustos ayı
|
Ermeni
|
Kutsal Meryem’in Tanrı huzuruna alınması Yortusu… Üzümlerin olgunlaşma zamanına rastgeldiği için üzümü de kutsarlar. Pun Paregentan’dan bu Yortuya kadar üzüm yemezler.
|
|
SURP ZADİĞİ
|
Mart ayı
|
Ermeni
|
Paskalya Bayramı. İnsanlar birbirlerine kırmızı yumurta armağan ederler. Paskalya çörekleri hazırlanıp, mezarlıklar ziyaret edilir.
|
|
ŞAHRO DMOR
|
31 Ağustos
|
Süryani
|
31 Ağustos – Mardin-Midyat yöresinde, Turabdin’de yaşayan dini önderler adına birçok ‘Şahro’ kutlaması yapılır. Aralarında en önemli olan Gabriyel Gününde geceyi manastırda geçirenler ibadet ederler. Sabah ayininden sonra ise şölen verilir.
|
|
TA FOTA
|
6 Ocak
|
Rum
|
6 Ocak Hazret-i İsa’nın Vaftiz edilmesi anılır. Boğaz’da, bir papazın suya attığı tahta haçı çıkarmak için cemaatten gençler Boğaz’ın soğuk sularına atlarlar. Haçı bulup kıyıya getiren genç, ucunda haç olan altın zincirle ödüllendirilir.
|
|
TARKMANÇATS
|
Ekim-Kasım arası
|
Ermeni
|
MS. 404 yılında Ermeni yazısını keşfeden ve İncil’in Ermenice’ye çevrilmesine katkıda bulunan Sahag Bartev ve Mesrob Maştotz adındaki 2 din adamının anısına yapılan törenlerdir.
|
|
TENSAYE
|
Nisan ayı
|
Habeş (Etiopya)
|
Paskalya haftası.
|
|
TESSARAKOSTİ
|
Şubat ayı
|
Rum
|
Paskalya’dan önce 40 gün süren orucun başlangıç günüdür. İlk gün hiçbir şey yenmez. Sonraki 5 hafta boyunca hayvansal gıda alınmaz. Son haftasında sadece haşlama sebzeler yenir. Paskalya günü “magirica” adı verilen sakatat çorbası pişirilir.
|
|
TİMKET
|
Ocak ayı
|
Habeş (Etiopya)
|
İsa Mesih’in vaftiz edilmesi anısına, Ocak ayında kutlanır.
|
|
TİŞA-BEAV
|
9 Av (İbrani)
|
Yahudi
|
Av ayının 9. günüdür ve Matem Günü olarak kabul edilir. İki günbatımı arasında oruç tutulur. Şu 5 yasak işlenmez. Hiçbir şey yenilmez ve içilmez, yıkanılmaz, hiçbir kozmetik ürün krem, yağ ve parfüm kullanılmaz, deri ayakkabı giyilmez, hiçbir şekilde cinsel ilişkiye girilmez.
|
|
TON PSİHON
|
Şubat ayı
|
Rum
|
“Koliva” isimli cevizli helvanın pişirildiği ve mezarlıkların ziyaret edildiği gündür.
|
|
TSOME NEVİYAT
|
25 Kasım-06 Ocak
|
Habeş (Etiopya)
|
Peygamberler orucu olarak ta bilinir. 40 gün sürmektedir.
|
|
TU BİŞVAT
|
15 Şevat (İbrani)
|
Yahudi
|
Museviler’de tarımsal takvimin ilk günüdür. Ağaç fidanları dikilir. Bol bol meyva yenir.
|
|
VARTANANTS
|
Şubat ayı
|
Ermeni
|
451 yılında ateşe tapan İranlılar’la (Sasaniler), Hıristiyanlığı seçen Ermeniler arasında yapılan ve 35 sene süren savaşın anısına kutlanır.
|
|
VARTAVAR
|
Haziran-Ağustos arası
|
Ermeni
|
Vartivar veya Verdivor da denir. “Işık Saçan Gül” demektir. Ermeniler’in, Hıristiyanlık öncesinden beri kutladıkları bayramdır, Hıristiyanlıkla birlikte İsa Mesih’in Suret Değiştirmesi Yortusu’yla birleşmiştir.
|
|
VAYİON
|
Nisan ayı
|
Rum
|
Hazret-i İsa’nın Kudüs’e girerken zeytin ve mersin dalları ile karşılanması anısına kutlanan günüdür.
|
|
YOM KİPPUR
|
10 Tişri
|
Yahudi
|
“Kefaret günü” demektir. Büyük Oruç günüdür. Yılbaşından on gün sonra iki gün batımı arasında 26 saat sürmektedir. Geceleyin adaklar adanır. Tutulamayan sözlerden ötürü Tanrı’dan af dilenir.
|
|
ZKİFUTHO
|
Nisan ayı
|
Süryani
|
Çarmıha geriliş anılır. Çiçeklerle süslü bir tabut kilisede dolaştırıldıktan sonra, kapının önünde eller üstünde tutulur ve cemaat altından geçer.
|
|
ZOODOHU PİGİS
|
Nisan ayı
|
Rum
|
“Hayat Veren Kaynak” anlamına gelir. Ayazma günü olarak da bilinir. Silivrikapı’daki Balıklı Ayazması’na gelenler ayazmadan içip dua ederler.
|
