Aylık Arşiv: Eylül 2020

Balık, kent, şehir, gârâ

Balık (Balk=Balkh), Göktürk harfleriyle yazılmış kitabelerde “şehir” anlamında kullanılan bir kelimedir. Orijinali balk, balh (بلخ) idi. Ağızlarda balık şekline dönüşmüştür. Batılı kaynaklar Bactria, Hindliler Bâhlîka derler. Orhun yazıtlarında “balıktakiler dağa çıkmış, dağdakiler de aşağı...

Yabancılardan medet umanlar!..

Osmanlının zayıflamaya başladığı dönemlerde ortaya çıkmış bir adet vardır. Siyaset meydanında başı derde giren soluğu dışarıda alır, yabancılara sığınır, onlardan medet umar. Mesela Sultan Abdülmecid ve Abdülaziz döneminde gözü paşalıkta, vezirlikte olan kişiler Fransız,...

Tarih boyunca açlık ve kıtlık

İnsanoğlu, yeryüzünde yaşamaya başladığı ilk günden bugüne tek bir gaye için çabalamıştır. O da karnını doyurmaktır. Bütün gayretlerine rağmen zaman zaman yıllarca süren kıtlık ve açlıktan milyonlarca insan hayatını kaybetmiştir. Sadece son 250 yıl...

Kanuniyi kuzu sananlar

1512’den 1520’ye kadar sekiz yıl süren saltanatı sırasında Batı’ya, Avrupa’ya hiç sefer yapmamış olan Yavuz Sultan Selim Han Osmanlı’nın doğu ve güney sınırlarıyla uğraşmış, İran ve Mısır seferlerine çıkmıştı. Anadoluyu çetelerden temizledikten sonra Memlüklerin...

Efsane yaratıklar

Fantastik hikayeler dünyanın neresinde olursa olsun insanların hoşuna gidiyor. Her bölgenin kendine has efsanesi olduğu gibi her bölgenin de kendine has yaratıkları vardır. İskoçya’nın Loch Ness Canavarı, Türkiye’nin de Van gölü Canavarı meşhurdur. Biz...

Londra’da boğulmak ya da…

1700’ler Londra’sında Thames Nehri’nde boğulan birinin başına bundan daha kötü ne gelebilirdi?.. Şu gelebilirdi: Onu can havliyle sudan çıkaran kişi bilincini kaybetmiş zavallının mâbâdinden bağırsaklarına sigara dumanı vermeye çalışabilirdi. Şaka yaptığımızı sanmayın; bu uygulama...

Gulyabani

Gulyabani, yolculara ve gezginlere musallat olduğu, hatta onları yediği düşünülen insanımsı görünen ruhani varlığa denir. Çok uzun boyludur. Vücudu sarı ve kırmızı kıllarla kaplı ve pis kokuludur. Her yörede farklı icraatlerinden bahsedilir. Geceleyin at...

Mumyanın öldürdüğü ilk insan

Avrupa tıbbında insan parçaları kullanmak yaygındı ve kökü çok eskilere dayanıyordu. Bu garip uygulama 1800’lü yıllara kadar azalarak devam etmişti. O yıllarda Paris, Berlin ve Londra gibi merkezlerde her eczanenin rafında sadece bitkisel ürünler...