Güneş ülkesi

Tomasso Campanella, İtalyan şair, yazar ve Dominik mezhebine mensup hıristiyan din adamıdır. Hayali bir ülkeyi anlattığı Civitas Solis (Güneş Ülkesi) adlı kitabında Osmanlıyı; “Fikir hürriyetine, vicdan hürriyetine, lisan hürriyetine ilişmeyen Türkler” diye över.

Osmanlı Devleti, batılı yazar ve fikir adamlarının ifadesiyle; sadece dini ve milliyeti ayrı insanların değil, kurdun kuşun bile huzur içinde yaşadığı rüya gibi bir toplum yapısı inşa etmişti.

Öyle hassas davranılıyordu ki literatüre “Güneş hakkı” diye bir deyim girmişti. İstanbul’un fethinden sonra şehirde ilk inşa edilen camilerden olan Sultanahmet’teki Firuzağa Camii’nin minaresinin camiye yakın oturan Rum bir ailenin güneşini kestiği için yaptıkları şikayet üzerine tüm tek minareli camilerde olduğu gibi arka sağ köşeye değil, arka sol köşeye konulmuştu.

Fatih Sultan Mehmet Han devrinde bir Müslümanın, İstanbul’da günlerce dolaşıp yıllık zekatını verebileceği fakir birini arayıp bulamadığını Bunun üzerine zekatının tutarı olan parayı bir keseye koyarak Cağaloğlu’ndaki bir ağaca asıp, üzerine de: “Müslüman kardeşim, bütün aramalarıma rağmen memleketimizde zekatımı verecek kimse bulamadım. Eğer muhtaç isen hiç tereddüt etmeden bunu al” diye yazdığını. . Ve bu kesenin üç ay kadar o ağaçta asılı kaldığını

Böyle örnekleri çoğaltmak mümkündür.

Civitas Solis (Güneş Ülkesi) kitabını yazan Tomasso Campanella, 1599’da, İtalya’nın güneyinde Sicilya’nın karşı kıyılarındaki Kalabriya‘yı İspanyol işgalinden kurtarmak için bir isyan planladı. Buna Kalabriya’nın ileri gelenleri de dahil olmuştu. Ancak isyan hazırlığının ihbar edilmesi üzerine geniş bir tutuklama başlatıldı. Tutuklananlar arasında Campanella da vardı.

Ayaklanmanın başarısız olması durumunda isyancıları kurtarmak için Kalabriya açıklarında bir Osmanlı gemisiyle beklemekteydi ki komutanları Cağalzade Paşa idi. Campananella ile sürekli irtibattaydı. Ancak ayaklanmanın henüz başlatılmadan bastırılması üzerine Cağalzade Paşa geri dönmek zorunda kaldı.