Tarihin akışına yön vermiş en ünlü hayvanlar arasında bir adet “bit” vardır dersek şaşırmazsınız herhalde. Öyle ki sıradan bir insanı önce cihan hükümdarına damad, sonra da Vezir-i azam mertebesine çıkarmıştı. Kanuni‘nin birkaç oğluna karşılık...
Müneccimler, Osmanlı döneminde bugünün astronomları ve meteoroloji uzmanlarının yaptığı işleri yapan meslek erbabıdır. Osmanlı Ordusunda da müneccimlik makamı vardı ve Ordunun bir yerde konaklaması veya yola çıkması için hava şartlarını inceler, buna göre lojistik...
Heyamola kelimesi denizci tabiridir. Şans dilemeyi ifade eder. “Eyyâm ola” sözcüğünden gelir. Hikayesi şöyledir: Yahya Efendi, Kanuni dönemi ilim ve fen adamlarındandır. Allah dostu olarak bilinir. Çırağan’ın hemen yukarısındaki dergahında ülkesi için “adam” yetiştirir....
Censor, Antik Roma’da kullanılan bir memuriyet ünvanıdır. Censor nüfus sayımlarından (census), halkın ahlaki düzeyinin korunmasından ve devlet hazinesinin bazı konularda denetiminden sorumluydu. Bu kelime, günümüzde kullanılan “sansür” kelimesinin de kökenidir. Census, ilk olarak 6....
Magister militum, Latince’de “Askerlerin efendisi” anlamına gelir (Çoğulu magistri militum). Konstantin’in tahta geçişinden sonra kullanılmaya başlanan ve Roma İmparatorluğu’nun geç dönemlerine kadar kullanılan en üst düzey askeri yöneticidir. Günümüzdeki “genelkurmay başkanı”na eşdeğer kabul edilebilir....
Bazı deyim ve kelimelerin tarih içinde kazandıkları anlamlar birbirlerine zıt olabiliyor. Mesela Osmanlıdaki Kapı oğlanları, İç oğlanları gibi ünvanlara bakarak sarayda gayri ahlaki kurumlar olduğu yazılıp çizilmiştir. Bu hizmet sınıfları oluştururken oğlan kelimesi, “ergenlik...
Derler ki; Türkler Orta Asya’da kendi obalarındaki ela gözlü güzelleri bırakıp çekik gözlülerin peşine düşerlermiş. Abbasiler döneminde Orta Doğuya indiklerinde, karşılarına çıkan kara ve iri gözlü, kudretten sürmeli Arap kızları karşısında da aynı performansı...
Osmanlıda yerel istihbarat başkanına Böcek Başı, istihbarat elemanlarına da böcek adı verilirdi. Bunlar, kılık değiştirerek gizlice düzeni kontrol eder ve istihbarat sağlarlardı. Bugünkü Emniyet istihbarat ve Belediye zabıtasının işlerini görürlerdi. Böcek Başı’nın emri altında...
