Osmanlı Bilimi Çağının 500 Yıl Önündeymiş

Roger Penrose

Pergelle gelişigüzel çizildiği sanılan Osmanlı çinilerinin, aslında günümüzde yeni uygulanan bir teknikle çizildikleri ortaya çıktı.

Dünyanın en saygın eğitim kurumlarından Amerikan Harvard Üniversitesi uzmanlarının yaptığı araştırmada Avrupalı bilim adamlarının 1970’lerde geliştirdiği ve şu anda uçak sanayisinde kullanılan matematik formüllerini Müslüman sanatçıların 15’inci yüzyılda geliştirdiğini ortaya çıkardı.

Avrupa Uzay Ajansı fizikçilerinden Peter Lu, araştırmasında, Bursa ve Erzincan’da Osmanlı sanatçılarının 15’nci yüzyıl cami süslemelerini inceledi. Seramik ve çinilerde sanatçılar, üçgen, kare gibi temel geometrik şekilleri kullanarak, kendini tekrar etmeyen ve sonsuza kadar giden karmaşık şekiller kullanıyordu. Bilim adamları bugüne kadar, bu şekillerin cetvel ve pergelle “gelişigüzel” çizildiğine inanıyordu.

Seramikler

Ancak Prof. Lu, bu süslemelerin bu kadar basit olmadığını ve Avrupa’da 1970’e kadar bilinmeyen karmaşık bir yöntemle çizildiğini ortaya çıkardı. Peter Lu, süslemelere örnek olarak Bursa ve Erzincan’daki camileri gösterdi. Prof. Lu, Amerikan Science dergisinde yayınlanan araştırmasında “Süslemeler, bugüne kadar üstünde durmadığımız İslam kültürünün aslında düşündüğümüzden daha ileri seviyede olduğunun bir göstergesi” diye yazdı.

Penrose Yöntemi

Çini ve seramiklerdeki şekiller, Avrupa’da 1970’te Oxford Üniversitesi matematikçisi Roger Penrose tarafından geliştirilen “Penrose” yöntemiyle benzerlik gösteriyor. Penrose Çizimi, modern matematikte bir düzlemde kendini tekrar etmeyen şekilleri inceleyen “Kuasikristal Geometri”nin en büyük örneği olarak gösteriliyor. Penrose, bugün, uçakların dış kaplamasında mühendislerin en çok başvurdukları yöntem.

Vatan Gazetesi – 23 Şubat 2007, Cuma